Czy poradzę sobie w szkole? - dojrzałość szkolna dziecka

Gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole przyjęto nazywać dojrzałością szkolną. Według Wincentego Okonia miarą dojrzałości szkolnej jest „osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwi mu udział w życiu szkolnym i opanowanie treści programowych klasy pierwszej”.

Celem diagnozy w grupie 6 latków jest udzielenie rodzicom, na podstawie obserwacji zachowań dzieci, informacji związanych z zakresem przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole oraz jego funkcjonowania w grupie rówieśniczej. Przedmiotem pomiaru są umiejętności dziecka zgodne z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Diagnoza wiadomości i umiejętności szkolnej jest przeprowadzana w ostatnim roku edukacji przedszkolnej w dwóch etapach – pierwszy w październiku (diagnoza jesienna), drugi w kwietniu (diagnoza wiosenna). Diagnoza obejmuje umiejętności – wymagania z podstawy programowej zawarte w czterech obszarach:

I fizyczny obszar rozwoju dziecka:

samoobsługa, duża motoryka, mała motoryka;

II emocjonalny obszar rozwoju dziecka:

przeżywanie i rozumienie emocji, samodzielność, odporność emocjonalna, umiejętność rozstawania się z opiekunem;

III społeczny obszar rozwoju dziecka:

stosunek do rówieśników i dorosłych, stosunek do norm i zasad zachowania;

IV poznawczy obszar rozwoju dziecka:

wiedza ogólna, rozwój mowy, spostrzeganie, pamięć, uwaga, gotowość do nauki czytania, gotowość do nauki pisania, umiejętności matematyczne, ekspresja, gotowość do posługiwania się językiem obcym nowożytnym.

Część sprawności jest badana i oceniana na podstawie kart pracy dziecka, pozostała część to obserwacje prowadzone przez nauczyciela. Obserwacje powinny być prowadzone przez dłuższy czas, w różnych codziennych sytuacjach, tak aby informacje o poziomie funkcjonowania dziecka były jak najbardziej rzetelne.

Mimo iż gotowość szkolną przeprowadza nauczyciel, bardzo ważna jest przy tym rola rodzica wspierającego dziecko w procesie edukacji. Nauczyciel po diagnozie jesiennej omawia z rodzicem poziom rozwoju dziecka i ukierunkowuje (jeśli jest taka potrzeba) w jakich obszarach należy dziecko wspomóc. W tym celu też współpracuje z rodzicem, wymieniając spostrzeżenia o postępach dziecka.

Odpowiedzialne przeprowadzenie diagnozy umożliwi przekazanie rodzicom jasnej informacji o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności ich dziecka – zarówno po jesiennym, jak i po wiosennym badaniu. Na podstawie przeprowadzonej diagnozy nauczyciel w terminie do końca kwietnia wydaje rodzicom informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.

mgr Joanna Malinowska
nauczyciel wychowania przedszkolnego
terapeuta pedagogiczny